معرفی سیم‌کارت‌های هوشمند سلامت و راهکارهای مرتبط GS1
جهانی را تصور کنید که در آن، سوابق پزشکی یک بیمار هر آنچه در مورد تعداد، دز و برند هر دارویی که به وی تجویزشده است و مشخصات هر وسیله پزشکی که وی استفاده کرده است، همچنین نام و مشخصات پزشکان و متصدیان خدمات درمانی، همه و همه قابل ثبت و ضبط و ردیابی باشد. در این صورت در هر زمان می‌توان مشخص کرد که آیا یک بیمار، داروی لازم را در دز موردنیاز و در زمان صحیح دریافت کرده است یا خیر. در چنین دنیایی، بیماران به‌طور مستمر احساس امنیت بیشتری داشته و از کارایی خدمات سلامت اطمینان دارند.
جهانی را تصور کنید که در آن، سوابق پزشکی یک بیمار هر آنچه در مورد تعداد، دز و برند هر دارویی که به وی تجویزشده است و مشخصات هر وسیله پزشکی که وی استفاده کرده است، همچنین نام و مشخصات پزشکان و متصدیان خدمات درمانی، همه و همه قابل ثبت و ضبط و ردیابی باشد. در این صورت در هر زمان می‌توان مشخص کرد که آیا یک بیمار، داروی لازم را در دز موردنیاز و در زمان صحیح دریافت کرده است یا خیر. در چنین دنیایی، بیماران به‌طور مستمر احساس امنیت بیشتری داشته و از کارایی خدمات سلامت اطمینان دارند. فعالیت‌ها و هزینههای اضافی از بخش سلامت حذف‌شده و منجر به کاهش هزینههای خدمات درمانی و افزایش رفاه اجتماعی جامعه میشود. پزشکان و پرستاران وقت کمتری را صرف امور کاغذی کرده و زمان بیشتری را به بیماران اختصاص می‌دهند. به‌کارگیری استانداردهای جهانی و تکنولوژی‌های GS1، باعث کاهش قابل‌توجه اشتباهات پزشکی شده و بر اساس تحقیق موسسه مک‌کینزی سالیانه از ۱۰۰ هزار مرگ ناشی از مصرف داروهای اشتباه جلوگیری شده است.
همچنین امروزه در استرالیا، بیش از ۹۷.۰۵% اقلام دارویی و بیش از ۷۵۹.۴% تجهیزات پزشکی مجهز به استانداردهای GS1 هستند. خیلی دیگر از کشورهای جهان ازجمله انگلیس، نیوزلند، فیلیپین، عربستان، آرژانتین، هنگ کنگ نیز استفاده از استانداردهای GS1 را در بخش بهداشت و درمان کشور خود الزامی کردهاند.
کارت هوشمند سلامت
امروزه پرونده سلامت بیماران در سیستم‌های رایانه‌ای ذخیره‌شده و به‌عنوان پرونده الکترونیک سلامت از آن یاد میشود که اطلاعات بهداشتی بیمار در تمام طول زندگی وی از زمان جنینی تا مرگ در آن ذخیره میشود.
کارت هوشمند سلامت به‌عنوان یکی از ابزارهای پرونده الکترونیکی سلامت شناخته میشود که نوعی کارت (Smart Card) به‌اندازه کارت اعتباری است و یک تراشه سیلیکونی در آن جای گرفته که حاوی اطلاعات شخصی و هویتی بیمار، تاریخچه پزشکی وی، داروهایی که اخیراً دریافت کرده، آلرژی‌ها، واکسیناسیون، بیماری و سایر اطلاعات ضروری موردنیاز تصمیمات پزشکی است. در حال حاضر استفاده از این کارت در کشورهای پیشرفته رایج شده و هر فردی یکی از این کارت‌ها را به همراه خود دارد.
در این کارت که در مراکز اورژانس، بیمارستان‌ها، مطب‌ها، کلینیک‌ها و داروخانه‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرد، اطلاعات پزشکی، حیاتی و ضروری فرد نگهداری و ذخیره میشود تا در مواقع نیاز پزشکان بتوانند در اسرع وقت به اطلاعات هر بیمار دسترسی پیداکرده و از آن‌ها استفاده کنند. این کارت‌ها به پزشکان و بیماران اجازه می‌دهند تا از مرحله کاغذبازی عبور کرده و بسیار سریع‌تر به مراقبت‌های اصلی بیمار می‌پردازند.
معرفی IC Card
IC Card کارتی شبیه به کارت ملی است که تمامی اطلاعات فردی پزشکی را در خود جمع کرده است. قبل از پرداختن به IC Card باید به جمع‌آوری اطلاعات پزشکی پرداخت که در ذیل به آن خواهیم پرداخت. در زمینه جمع‌آوری اطلاعات نیاز به اطلاعات فردی به‌طور کامل و دقیق در سطح ملی است. پس از جمع‌آوری اطلاعات و ثبت آن در یک سیستم واحد پایگاه داده فرایند تبادل و تائید اطلاعات موردنیاز است.
درنهایت اطلاعات جمع‌آوری‌شده به‌صورت الکترونیکی برای هر فرد در دسترس است. IC Card یک سیستم بسیار بهینه در زمینه پزشکی است که می‌تواند به دکترها، بیمارستان، خود فرد و سازمان‌های بیمه کمک شایانی کند. تمامی اطلاعات پزشکی هر فرد در یک پایگاه داده جمع‌آوری‌شده و در صورت نیاز با ارائه آن به هر بیمارستان، سازمان بیمه و یا هر موسسه درمانی، می‌توان به تمام پیش‌زمینه پزشکی هر فرد دسترسی پیدا کرد. در ادامه پس از انجام هر خدمات درمانی از سوی بیمارستان و یا موسسه درمانی بر روی IC Card ذخیره‌شده و می‌تواند در اختیار فرد یا دکتر قرار بگیرد. در شکل ۱-۲ نمونه‌ای از IC Card نمایش داده‌شده است. همان‌طور که ملاحظه میشود در ظاهر کارت فقط اطلاعات شخصی بیمار اعم از نام بیمار و عکس وجود دارد تا بتواند ازلحاظ ظاهری از سایر کارت‌های بیماران متمایز باشد.
شکل ۱-۲ نمونه IC Card
IC Card که بر پایه میکروکنترلر است، ۳۲ کیلوبایت حافظه را دارا است که ۲۲ کیلوبایت از آن در ۴ قالب استفاده میشود:
- اطلاعات شخصی
- اطلاعات سلامت فرد، بیماری‌های فرد، دفعات مراجعه به دکتر، میزان استفاده از بیمه و دیگر اطلاعات
- اطلاعات خدمات پزشکی، شامل حساسیت به دارو، استفاده طولانی‌مدت از یک دارو و عملیات پزشکی مشخص.
- اطلاعات ضمنی سلامت هر شخص (قابل‌ارائه برای سرویس‌های دولتی و شغلی)
استفاده از IC Card در زمینه سلامت دارای فوایدی شگرف است:
- سرویس قابل‌دسترسی بسیار آسان برای تمامی مردم در تمام کشور
- سرویس مقرون‌به‌صرفه برای تمامی مردم در تمام کشور
- سرویس درون‌زای اقتصادی
- سرویس مفهومی برای رفع تمامی نیازهای سلامت
- سرویسی باکیفیت که انتظار همه مردم را برآورده می‌کند
- نزدیک کردن تمامی شهروندان به بهترین سرویس‌های سلامت
- بهینه‌سازی اقتصادی در تمامی منابع سلامت
فرآیند استفاده از IC Card
پایین آوردن زمان پذیرش، زمان ترخیص، زمان انتقال بیمار، زمان ORDER نویسی پزشکان و درخواست‌های پاراکلینیکی، زمان اخذ جواب‌ها، زمان مراجعه به اطلاعات پرونده قبلی، بالا بردن میزان دقت در درج اطلاعات و درخواست‌ها که در حالت دستی ناخوانا است و تسریع ارتباط بین بخشی و درنهایت بالا بردن رضایت بیمار و ارائه خدمات بهتر، دریافت آمار و گزارش‌های روزانه و زمانی، از ویژگی‌های سیستم الکترونیکی IC Card است.
به‌طورکلی، هر IC Card متعلق به یک بیمار است که پرونده پزشکی او به‌طور کامل در این کارت به‌صورت الکترونیکی وجود دارد[۱](EMR).
شکل ۴-۲، فلوچارت بخش‌های تشکیل‌دهنده یک EMR است که در هر IC Card وجود دارد. هر EMR از سه بخش اصلی تشکیل‌شده است:
- بخش تجویز و نسخه‌های پزشکان Ordering
- بخش ثبت تمام سوابق پزشکی بیمار Record
- بخش پرستاری شامل مصارف دارویی و تجهیزات پزشکی Nursing
شکل ۴-۲ فلوچارت EMR
ازجمله مزایای این سیستم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- امنیت و سازگاری بیماران
- بازدهی بالاتر برای ارائه خدمات بیمارستان‌ها و مراکز درمانی به بیماران
- هماهنگی بیشتر پرسنل پزشکی با یکدیگر و اطلاع از تجویزهای گذشته پزشکان
نمونه خارجی اجراشده کارت هوشمند
شرکت MiTAC در سال ۱۹۹۶ در کشور تایوان در زمینه فناوری اطلاعات تأسیس شد. شرکت فوق در طی ۳۰ سال فعالیت خود دچار تغییر و تحولاتی در زمینه های بورس و فناوری اطلاعات شده است و درنهایت در سال ۲۰۱۴ به‌طور مستقل فعالیت خود را ادامه داده است. شرکت MiTAC در طی ۳۰ سال فعالیت خود، تبدیل به یک هلدینگ تخصصی در زمینه‌های تحقیق و توسعه، طراحی، ساخت، مونتاژ و بازاریابی در حوزه الکترونیک شده است. این فعالیت‌ها شامل مدیریت توسعه و تولید، طراحی و ساخت و تولید لوازم الکترونیکی است.
باوجود برندهای اصیل این شرکت – MIO، Magellan، NEVMAN و TYAN – هلدینگ MiTAC تولیدکننده نرم‌افزار و سخت‌افزار GPS و محصولات سرورهای جهانی است. با توجه به نیازهای روز دنیا، این هلدینگ حوزه‌های سرویس تحت وب و پردازشگرهای تحت وب را با تمرکز بر سرمایه‌گذاری و تولید محصولات اصیل شرکت خود به‌خوبی وسایل هوشمند موجود در بازار را توسعه داده است. با این تفاسیر، هلدینگ مذکور رسالت خود را در زمینه های تولید محصولات الکترونیکی تحت وب و همچنین بازاریابی با توجه به تحولات بازار را برای مشتریان خود به‌خوبی انجام داده و خواهد داد.
راهکارهای GS1 برای عملکرد بهتر IC Card در بخش سلامت:
هر IC Card به موارد زیر از طریق GS1 دسترسی دارد و این اطلاعات در آن ذخیره میشود:
کد GTIN:
کلیه اقلام دارویی و پزشکی (ازجمله تجهیزات، داروها، دستگاه‌های پزشکی مورداستفاده برای نوع بیماری هر بیمار و …) که با کدهای GTIN مشخص‌شده‌اند و برای بیماری تجویز میشود در مدرک و سابقه پزشکی بیمار ثبت و نگهداری میشود. در این صورت امکان ردیابی سوابق دارویی بیمار و همه رویدادهایی که در طی زمان حضور بیمار در بیمارستان اتفاق افتاده است ممکن میشود. از این طریق، هر پزشک معالجی با داشتن این اطلاعات می‌تواند به سوابق بیماری و داروهای استفاده‌شده برای بیمار دسترسی پیدا کند. این کد در دسته سوم از اطلاعات موجود در IC Card قرار می‌گیرد.
کد GSRN:
به هر بیمار یک کد منحصربه‌فرد GSRN تعلق می‌گیرد تا شناسه وی باشد. این کد در هر مرحله و انتقال بیمار طی مدت‌زمان حضور وی در واحد ارائه‌دهنده خدمت پزشکی- دارویی در یک پایگاه داده ثبت و ضبط میشود. بنابراین به کمک کد GSRN امکان ردیابی و ایمن نگه‌داشتن بیمار فراهم میشود. این کد در دسته چهارم از اطلاعات موجود در IC Card قرار می‌گیرد.
به هر پزشک، پرستار و سایر ارائه‌دهندگان خدمات پزشکی یک کد GSRN تعلق می‌گیرد. با این کار اطلاعات تمامی کادر پزشکی یک بیمار در IC Card مربوط به خودش ثبت میشود. این امر می‌تواند سبب ارتباط پزشکان با یکدیگر جهت ارائه خدمات‌رسانی مطلوب به بیمار نیز شود. این کد نیز در دسته چهارم از اطلاعات موجود در IC Card قرار می‌گیرد.
کد GLN:
این کد به هر مرکز خدمات درمانی (اعم از بیمارستان‌ها، مطب‌ها، کلینیک‌های پزشکی و …) تعلق می‌گیرد.
بدین ترتیب این امکان فراهم می‌گردد تا محل مراجعه بیمار درگذشته به آنجا، در IC Card خودش ثبت شود. بدین ترتیب تمامی مراکز پزشکی با هر نوع تخصصی که بیمار درگذشته به آنجا مراجعه کرده است، به‌عنوان سوابق پزشکی وی در IC Card خودش ثبت‌شده است. ارتباطاتات GLN به‌وسیله تبادل الکترونیکی داده‌ها (EDI) صورت می‌گیرد، این امر باعث میشود که حجم اطلاعات ارسال‌شده در سیستم GLN کاهش‌یافته و درستی و صحت آن نیز افزایش یابد. این کد در دسته دوم از اطلاعات موجود در IC Card قرار می‌گیرد.
ادامه مقاله معرفی سیم‌کارت‌های هوشمند سلامت و راهکارهای مرتبط GS1