اخبار و مقالات

سند نقشه راه توسعه صادرات کشور 1399-1400: تا یکی دو دهه پیش بطور سنتی و مبتنی بر سابقه تاریخی تصور این بود مانع جدی پیش روی بالفعل شدن ظرفیت‌های ‘ تجاری کشورها دسترسی به بازارها است. در این راستا دولتها سعی در حل مشکل از طریق اصلاح سیاستهای تجاری مانند کاهش تعرفه‌ها و اعمال سهمیه ها، حضور در موافقتنامه های ترجیحی و آزاد داشتند. اما حتی با وجود مشارکت در موافقتنامه ها جهت دسترسی به بازارها، بسیاری از کشورهای در حال توسعه قادر به رقابت در بازارهای جهانی نبودند، چرا که موانع پیش روی تجارت فراتر از تعرفه و موانع غيرتعرفه ای بود.

به عنوان مثال سیاست های نادرست کلان اقتصادی مغل رقابت و ورود به بازارها:

 شرایط نامساعد عوامل تولید، خدمات زیرساختی و پشتیبانی، ناکارآمدی حمل و نقل و لجستیک همگی هزینه های تولید و تجارت را افزایش داده و موانع جدی تری برای تجارت هستند. ادبیات موانع شکل گیری رقابت پذیری تجاری باعث شد نهادهای بین المللی پا را فراتر از عوامل طرف تقاضا گذاشته و به عوامل طرف عرضه صادرات (مرزی و درون مرزی) توجه جدی تری داشته باشند.

ماهیت چندوجهی رقابت پذیری تجاری مستلزم درک عمیق از طیف گسترده ای از عواملی است که می توانند آن را کمک یا محدود نمایند. از آنجا که این عوامل اغلب درون زا هستند، بعید است رویکردی کلی به آن اصلاحات مؤثر باشد. لذا یک رویکرد عمیق و جامع برای درک محدودیت ها و تأثیر آنها بر بخش تجارت ضروری است.

بر این اساس در سند توسعه صادرات کشور سعی شده است در تحلیل وضع موجود و آسیب شناسی تجارت خارجی با رویکرد رقابت پذیری از الگوی آسیب شناسی رقابت پذیری تجاری بانک جهانی ۲۰۱۴ که هر دو طرف عوامل عرضه و تقاضای صادرات را با نگاه جامع مد نظر قرار داده، بهره گیری شود.

چارچوب سیاست رقابت پذیری تجاری در قالب سه رکن اصلی ساماندهی می‌شود:

1-هماهنگی و همراستایی بسترهای سطح کلان

۲-خدمات پشتیبان و زیرساختی حوزه تجارت و سیاستهای کنش گرای غلبه بر شکست بازار و دولت جهت تضمین ورود و خروج آزاد بنگاه‌ها

۳-کاهش هزینه‌های معاملاتی و دسترسی به بازارها

در این چارچوب (۱) تحلیل عملکرد تجاری (وضع موجود)، (۲) تحلیل آسیب شناسی تجارت خارجی و (۳) احصاء نقاط قوت، به منظور تدوین نقشه راه توسعه صادرات ضروری است.

 

این الگو با تحلیل تاریخی عملکرد تجارت خارجی با استفاده از تجزیه رشد تجارت، چارچوبی برای بررسی رقابت پذیری فراهم می سازد. به طور خاص، در اینجا چهار عامل اصلی تعیین کننده عملکرد رقابت پذیری تجاری کشور بررسی می شود.