اخبار و مقالات

پنجم اسفند، روز بزرگداشت خواجه نصیرالدین طوسی و روز مهندس گرامی باد

پنجم اسفند، روز بزرگداشت خواجه نصیرالدین طوسی و روز مهندس گرامی باد

خواجه نصیرالدین طوسی که بود؟

‘ابو جعفر محمد بن محمد بن حسن طوسی مشهور به خواجه نصیرالدین دانشمند، ستاره شناس، پزشك، شاعر، ریاضی دان، فیلسوف، متکلم، فقیه، منجم ، معمار ايراني است. وي در سال‌ ۵۹۷ هجری‌ در طوس‌ متولد شد . روز تولد خواجه نصیرالدین طوسی این دانشمند بزرگ، پنجم اسفند روز مهندس نام گذاری شده است.

آثار خواجه نصیرالدین

خواجه نصيرالدين احیاگر فلسفه و مبتکر روش فلسفی در کلام شیعه نام برده شده است. او آثار بسياري را در علوم مختلف به نگارش درآورد كه اخلاق ناصري، تجريد العقايد، زيج ايلخاني، اوصاف الاشراف، اساسُ الاقتباس و تذكره نصيريه و بيش از 60 اثر ديگر در اصول دين، منطق، هندسه، هيئت، نجوم، عروض و شعر از آن جمله‏ اند. وي همچنین رصدخانه مراغه و در کنار آن کتابخانه مراغه را با بیش از ۴۰۰ هزار جلد کتاب بنا نهاد.خواجه نصیر طوسی را در علم، همتای بوعلی سینا دانسته‌اند؛ با این تفاوت که ابن سینا در طب سرآمد بود و خواجه‌نصیر در ریاضیات. وی یکی از گسترش دهندگان علم مثلثات بود که در قرن ۱۶ میلادی کتاب‌های مثلثات او به زبان فرانسه ترجمه شده است.

 شاگردان خواجه نصیرالدین طوسی

شاگردان بسیاری از محضر خواجه کسب علم نموده اند که از معروف ترین آنان ميتوان به علامه حلی  و ابن میثم بحرانی، قطب الدین شیرازی و عماد الدین حربوی اشاره كرد.

خواجه نصيرالدين چند سال پس از حمله سپاه چنگيزخان مغول، به قلعه اسماعيليه پناه برد و در آن‏جا نيز از تاليف و نگارش باز نايستاد. با پيروزي سپاهيان  مغول بر اسماعيليان، او به خدمت هولاكوخان فرمانرواي مغول پيوست و با استفاده از نفوذ خود، از كشتار مردم و دانشمندان و تخريب آثار فرهنگي و علمي و غارت شهرها و روستاها جلوگيري كرد.

در گذشت خواجه نصیرالدین طوسی

خواجه طول عمر 75 ساله داشت و در سال ۶۷۲ هجری‌ در کاظمین‌ چشم از جهان فرو بست. و در کاظمین و در جوار مرقد مطهر امام کاظم (ع) و حضرت جواد(ع) به خاك سپرده شد.

شاگردان او اصرار داشتند  تا آیه یا بیتی از اشعارش را روی سنگ قبر بنویسند تا صاحب قبر قابل شناسايي باشد اما خواجه نصیر مخالفت كرده و می‌فرماید:

تنها اسم مرا روی سنگ قبر بنویسد زیرا وقتی قبر من در جوار این دو امام است شایسته نیست جمله ای مبنی بر بزرگداشت من روی قبر نوشته شود. اگر هم خواستید چیزی بنویسید، این آیه از قرآن کریم باشد: “و کلبهم باسط ذراعیه بالوصید، سوره کهف، آیه ۱۷؛ مربوط به حکایت اصحاب کهف و سگ آنها است که در دم غار نشسته است”.

 او با تمام خدمات علمی و فرهنگی كه به عالم تشیع كرده می گوید: “من همچون سگ اصحاب کهف در آستانه مزار ائمه در شهر کاظمین زانو زده‌ام”