۲9 اردیبهشت روز جهانی موزه و هفته میراث فرهنگی گرامی باد. | پرتال اطلاع رسانی مرکزملی شماره گذاری کالا و خدمات ایران

۲9 اردیبهشت روز جهانی موزه و هفته میراث فرهنگی گرامی باد. در دوازدهمین مجمع عمومی کمیته‌ی بین‌المللی موزه‌ها ایكوم (ICOM) كه در 28 مه 1977 میلادی درمسكو برپا شد ، روز 18 مه برابر با 29 اردیبهشت به‌عنوان روز جهانی موزه‌ها نام‌گذاری شد.

موزه به چه معناست؟

نام موزه از لغت فرانسوی Musee گرفته‌شده و به معنی مكانی است كه مجموعه بزرگی از آثار باستانی و صنعتی و چیزهای گران‌بها را در آن به معرض نمایش می‌گذارند و دانشمندان ، پژوهشگران ، هنرمندان و… از آن استفاده می‌کنند. كلمه موزه را فرانسویان از لغت یونانی گرفته‌اند . موزه نام تپه‌ای در آتن بود كه در آن عبادتگاهی برای موزه ( الهه یونانی ) قرار داشت.

تاریخچه موزه در ایران و جهان

موزه همانند بسیاری از پدیده‌های جدید جهان، در قرن نوزده میلادی وارد فرهنگ ایران شد. نخستین موزه‌ها در جهان، مجموعه‌های شخصی بودند که باهدف نمایش برای عموم ایجاد نشده بودند، بلکه صرفا نشان‌دهنده علاقه افراد به شمار می‌آمدند. یکی از نخستین موزه‌ها، موزه «اِشمولین» در آکسفورد انگلستان است که در سال 1683م تأسیس شد. در سال 1249 شمسی، ناصرالدین‌شاه پس از سفر به اروپا و دیدار از موزه‌های کشورهای روسیه، فرانسه، انگلیس، ایتالیا، سوئیس، آلمان و اتریش، به تقلید از آن‌ها دستور داد تا گوشه‌ای از کاخ گلستان را به شکل موزه درست کنند؛ البته این موزه مختص شاه و اطرافیانش بود. نخستین موزه به شکل امروزی، به دست مرتضی قلی خان ممتاز الممالک و دوستانش در بخش شمالی دارالفنون با 27 شی باستانی به وجود آمد (حسین فتحی لوشانی، «امروز روز جهانی گنجینه است»، همشهری، 28 اردیبهشت‌ماه 1379).

موزه‌های معروف ایران:

موزه ایران باستان: این موزه كه در مهروموم‌های 16-1314 ش. برای حفظ آثار ملی ، اشیاء تاریخی و عتیقه‌ی ایران تأسیس شد پس از تصویب ِ قانون حفظ آثار ملی ، در سال 1309 كه بنا بر آن دولت موظف به حفظ آثار ملی و نظارت در آن‌ها بود بنیان نهاده شد . این موزه ، دارای آثار گران‌بهایی از تمدن ایران از هزاران سال قبل از میلاد تا زمان حاضر است.
موزه آستان قدس مشهد:اشیاء نفیس آستان مقدس و کتاب‌های آن قبلاً در چند حجره صحن نو قرار داشت تا این‌که در سال 1316 ه. ش از محل درآمد آستان قدس ، بنای موزه‌ی فوق شروع و در سال 1324 پایان یافت. مساحت آن 9398 متر مربع و دارای نفایس بسیاری است ؛ ازجمله کتابخانه‌ی موزه از کتابخانه‌های درجه اول ایران است و از حیث نسخ نفیس خطی قدیمی و نسخ منحصربه‌فرد كه در طول چند صدسال گردآوری‌شده ، کم‌نظیر است.
موزه‌ی مردم‌شناسی درتهران: این موزه در سال 1315 ه. ش تأسیس شد و هدف ِ آن معرفی زندگی طبقات مختلف ایران از دو قرن پیش تا امروز ، آثار هنری ، صنایع‌دستی ، نوع كار و پیشه‌های آنان است.
موزه پارس در شیراز: موزه‌ی كنونی پارس، همان باغ حكومتی است كه طرح آن را كریمخان زند ریخته بود تا این‌که در سال 1314 ه . ش ، اداره‌ی كل باستان‌شناسی ، قسمت شمال و شرق باغ را نرده‌های آهنی كشیده و کم‌کم اشیاء ، آثار تاریخی و نفیس فارس و شیراز را در آن گردآوری كردند.

شعار روز جهانی موزه در سال 2020

شورای بین‌المللی موزه (ایکوم) طبق سنت هرساله خود شعار “موزه‌ها برای برابری: تنوع و فراگیری” به‌عنوان شعار سال در سال ۲۰۲۰ برگزید.

هدف از انتخاب این شعار برای روز جهانی موزه (۱۸ می) در سال ۲۰۲۰، تقویت افزایش تنوع در موسسات فرهنگی و کارکنان موزه‌ها و حمایت کردن از ابزارهایی برای تشخیص و غلبه بر تعصبات در آنچه موزه‌ها به نمایش می‌گذارند و یا داستان‌هایی که روایت می‌کنند، اعلام‌شده است. برگزاری روز جهانی باهدف افزایش آگاهی عموم درباره این امر است که موزه‌ها ابزاری مهم در تبادل فرهنگی، غنی‌سازی فرهنگ‌ها و توسعه تفاهم،همکاری و صلح بین مردم هستند.