گرامیداشت روز بیمه
روابط عمومی مرکز ملی شمارهگذاری کالا و خدمات ایران روز بیمه را گرامی میدارد.
روابط عمومی مرکز ملی شمارهگذاری کالا و خدمات ایران روز بیمه را گرامی میدارد.
بيمه در ايران
نخستین بار در سال ۱۲۷۰ شمسی، ناصرالدینشاه قاجار امتیاز «تأسیس اداره حملونقل و سازمان بیمه در ایران» را به فردی روس به نام «لازار پولیاکف» واگذار کرد، اما این طرح اجرا نشد. بعدازآن در زمان حکومت احمدشاه قاجار در سال ۱۲۸۹، دو فرد روسی بانامهای «نادژا» و «کافکاز مرکوری» فعالیتهای بیمهای را در ایران آغاز کردند.
بهتدریج شرکتهای خارجی بیمه وارد این حوزه در ایران شدند و نزدیک به ۲۵ سال خارجیها بازار بیمه ایران را در دست گرفتند. طوری که در سال ۱۳۱۴ حدود ۲۹ شرکت بیمه خارجی در ایران مشغول به کار بودند؛ که از میان آنها دو شرکت به نامهای «اینگستراخ» و «یورکشایر» از سایر شرکتها فعالتر بودند و تا قبل از پیروزی انقلاب، در ایران فعالیت داشتند.
در سال ۱۳۱۴ شمسی «الکساندر آقایان» و «علیاکبر داور»، با بهرهگیری از سرمایه دولتی ۲۰ میلیون ریالی، شرکت سهامی بیمه ایران را تأسیس کردند. این را میتوان نقطه آغاز تحولات بیمه در ایران دانست. قبل از تشکیل شرکت بیمه ایران، هیچ شرکتی ۱۰۰ در ۱۰۰ ملی در خاورمیانه و حتی هند وجود نداشت.
در این دوره از تاریخ بیمه شرکتهای خارجی به مقابله با این شرکت پرداختند و بهسختی با این شرکت قرارداد بیمه خوداتکایی میبستند.
در تاریخ ۱۳۱۶، قانونی در مجلس شورای ملی تصویب شد که طبق آن، بیمه سازمانهای دولتی به شرکت بیمه ایران واگذار شد و بدین ترتیب اولین شرکت بیمه در ایران تأسیس شد؛ و شرکتهای دولتی میبایست ۲۵ درصد از بیمههای خود در ایران را در شرکت بیمه ایران، بیمه اتکایی میکردند.
در دولت دکتر مصدق در سال ۱۳۳۱ شمسی، قانونی تصویب شد که بهموجب آن، فعالیت شرکتهای بیمهای خارجی در ایران محدود شد.
انواع بیمه
بیمه بهطورکلی به دودسته بیمههای اجتماعی و بیمههای بازرگانی تقسیم میشود.
در مورد بیمههای بازرگانی، تقسیمبندیهای مختلفی وجود دارد. برخی از روشهای تقسیمبندی انواع بیمه ازاینقرار است:
- بیمههای دریایی در مقابل بیمههای غیردریایی
- بیمههای اموال در مقابل بیمههای اشخاص
- بیمههای زندگی در مقابل بیمههای غیرزندگی
صرفنظر از تقسیمبندی کلی، رشتههای مختلف بیمه کمابیش با تعاریف مشابهی توسط شرکتهای بیمه در کشورهای مختلف مورداستفاده قرار میگیرد؛ بنابراین میتوان انواع بیمههای بازرگانی را بر اساس رشته تقسیمبندی نمود.
چالشهای صنعت بیمه
از طریق بررسیهای صورت گرفته در سیستم کدگذاری شرکتهای بیمهای، مشخص شد که این شرکتها از کد معناداری به نام شماره بیمهنامه استفاده میکنند. منظور از معنادار بودن این کد این است که هر جزء تشکیلدهنده آن، نمایانگر یک عنصر اطلاعلاتی است و همچنین، هر شرکت بیمه ساختار مصوب خود را دارد. این ساختار معمولاً اطلاعاتی نظیر: سال عقد قرارداد(خرید بیمهنامه)، نوع خدمت ارائهشده، شماره واحد نمایندگی و… را دربرمی گیرد و همچنین هر شرکت ساختار شماره دهی خاص خود را دارد.
این موضوع باعث میشود که زبان مشترکی بین شرکتهای بیمهای وجود نداشته باشد و امکان ردیابی موجودیتهایی نظیر بیمهگذار در سطح گسترده را فراهم نمیکند. بهعنوانمثال درصورتیکه موجودیتی نظیر بیمهگذار بهصورت منحصربهفرد و با بهکارگیری کدهای بدون معنی شناسایی شوند، شرکتهای بیمهای قادر خواهند بود، بر مبنای زبان مشترک و شناسایی منحصربهفردی که صورت گرفته است، ردیابی بیمهگذار، اموالی را که بیمه کرده است، خساراتی که دریافت نموده و بهطورکلی ردیابی سوابق بیمهگذار را انجام دهند. درنتیجه ایجاد این زبان مشترک، سازمانهای مختلفی که با شرکتهای بیمه در تعامل هستند، بهوضوح بیشتری را در آمار و اطلاعات تجربه خواهند کرد.
شرکتهای بیمه با حجم وسیعی از اسناد در حین عقد قرارداد، دریافت حق بیمه، بازرسی و پرداخت خسارت روبرو هستند. این اسناد به دو حالت کاغذی و الکترونیکی ایجاد میشوند. در حال حاضر ردیابی این اسناد به این صورت که چه سندی توسط چه فردی و به چه دلیلی ایجادشده است و به کدام بیمهگذار مربوط هست با صرف زمان همراه است. با استفاده از استانداردهای GS1 هر سند بهصورت منحصربهفرد شناسایی و به بیمهگذار مربوطه متصل میشود. تمامی اطلاعات مربوط به بیمهگذار، سند، خدمت و… در یک پایگاه داده یکپارچه جمعآوری میشود و امکان مدیریت اسناد فراهم میشود.
استانداردهاي پيشنهادي بر اساس استانداردهاي GS1
GS1 درزمینه شناسایی، ثبت و ضبط اطلاعات و به اشتراکگذاری استانداردهای اصلی و کاربردی دارد که در ادامه کاربرد این استانداردها در صنعت بیمه را شرح میدهیم:
شناسايي موجوديتها
بر اساس استانداردهاي GS1 تمامي موجوديتها در صنعت بیمه بايد شناسايي شوند. كليدهاي شناسايي كه GS1 براي شناسايي موجوديتها در اين بخش تعيين كرده است بهصورت زير ميباشد:
- كد جهاني قلم كالاي تجاري (GTIN): اين كد براي شناسايي کالا و خدمات استفاده ميشود. پیشنهاد میشود، هریک از خدمات ارائهشده نظیر بیمه آتشسوزی، بیمه باربری، بیمه مسئولیت و…. بهصورت منحصربهفرد با استفاده از کلید GTIN شناسایی شوند. بدین ترتیب خدمت ارائهشده بهصورت منحصربهفرد قابلشناسایی و ردیابی خواهد بود.
- كد جهاني مكان (GLN): اين كد براي شناسايي منحصربهفرد هويتهاي حقيقي و يا حقوقي، مكانها و غيره مورداستفاده قرار ميگيرد. بنابراين پيشنهاد ميشود از اين كد براي شناسايي شرکتهای بیمه و نمایندگیهای آنها و مکانهای بیمهشده استفاده شود.
- كد جهاني رابطه خدمات (GSRN): اين كد براي شناسايي بیمهگذار استفاده ميشود.
- کد سریال بسته (SSCC): اين كد براي شناسايي يكتاي واحدهاي لجستيكي در زنجيره استفاده ميشود. پيشنهاد ميشود براي شناسايي مرسولههایی که بیمهشدهاند مورداستفاده قرار گیرد.
- شناسه جهانی نوع سند (GDTI): این کد برای شناسایی نوع سند استفاده میشود. پیشنهاد میشود برای شناسایی اسناد مورداستفاده در صنعت بیمه نظیر بیمهنامه مورداستفاده قرار گیرد.
- شناسه جهانی اموال ثابت (GIAI): این کد برای شناسایی داراییهای ثابت مورداستفاده گردد. پیشنهاد میشود برای شناسایی اموال بیمهشده از این کلید شناسایی استفاده شود. بنابراین اموال بیمهشده بهصورت منحصربهفرد قابلشناسایی و ردیابی هستند.
اين كليدهاي شناسايي،براي بازيابي اطلاعات تكميلي موجوديتها، كه در بانك اطلاعاتي ذخيره ميشوند، استفاده ميشوند.
ثبت و ضبط دادهها
براي اينكه كليدهاي شناسايي توسط دستگاهها، در كوتاهترين زمان و با بالاترين دقت وارد سيستم شود، ميبايست در نمادهاي باركد يكبعدي، دوبعدي و يا تگهاي RFID رمزنگاري شود. با توجه به فرآيندها و ماهیت اقلام بیمهشده تصميمگيري خواهد شد كه از چه نمادي و تكنولوژي براي ثبت و ضبط دادهها استفاده شود.
به اشتراکگذاری اطلاعات
پس از ثبت و ضبط اطلاعات در بانكهاي اطلاعاتي، نوبت به تبادل اطلاعات بين بخشهای مختلف ميرسد. با توجه به استانداردهاي GS1، نياز است دادههاي رديابي بين بخشهاي مختلف، جهت بهرهبرداري ذينفعان به اشتراک گذاشته شود. دادههايي همچون چه خدمتی، توسط چه شرکت بیمهای، چه نمایندگی، چه زماني، كجا، چرا و چطور، بين ذينفعان به اشتراك گذاشته ميشود و به اين صورت ميتوان سيستم رديابي را مستقر كرد.
- Global Trade Item Number
- Global Location Number
- Global Service Relation Number
- Serial Shipping Container Code
- Global Document Type Identifier
- Global Individual Asset Identifier
نتیجهگیری
استاندارد GS1 در 3 زمینه شناسایی، ثبت و ضبط مکانیزه اطلاعات و به اشتراکگذاری، استاندارد پایهای دارد و بر اساس این استانداردها پایگاه داده یکپارچه از داده موجودیتها فراهم میکند که امکان ردیابی موجودیتها، دادههای تراکنشی و رویدادی مربوط به این موجودیتها را ایجاد میکند.
این استاندارد بسته به چالشها و نیازمندیهای هر صنعتی، راهکار مناسب و مرتبط با آن صنعت را ارائه میدهد، صنعت بیمه نیز یکی از صنایعی است که امکان بهرهمندی از این مزایا را دارد.
بهطورکلی، استاندارد GS1 موجودیتهای این صنعت را بهصورت منحصربهفرد شناسایی میکند، از طریق اسکن بارکد موجودیتها، ثبت و ضبط مکانیزه اطلاعات صورت می گیرد و بر اساس دسترسیهای موجود، امکان به اشتراکگذاری این اطلاعات فراهم میشود. بدین ترتیب پایگاه دادهای ایجاد میشود که اطلاعات آن دائماً در حال بهروزرسانی، شفاف و آنلاین هستند، امکان ردیابی موجودیتها، دادههای تراکنشی و رویدادی مربوط به آنها وجود دارد و به شرکتهای بیمهاین امکان را میدهد که بر اساس اطلاعات جمعآوریشده تصمیمات استراتژیک و مناسب در راستای ارتقای سودآوری و بهرهوری خود اتخاذ کنند.