شماره دوم:وضعیت اقتصاد جهانی و کشورهاي منتخب در دوران کرونا در مقایسه با ایران

خسارت اقتصادی ناشی از بیماری همه گیر کرونا تا حد زیادي با کاهش تقاضا همراه است. این پویایی را می توان به وضوح در صنایع تحت تأثیر مانند گردشگری و جهانگردی مشاهده کرد. همین پویا در مورد سایر صنایع نیز مشاهده میشود. کاهش عرضه نیروي کار در شرکتها و قطع زنجیره تامین و کمبود مواد اولیه که منجر به کاهش تولید و افزایش بیکاری میشود از جانب عرضه فشار بر افزایش قیمت ها را به همراه دارد. لذا فشار هم از طرف تقاضا و هم عرضه اقتصاد بر کشورها وارد میشود. با این مقدمه کوتاه، این گزارش در نظر دارد آثار بیماری کرونا را ابتدا بر اقتصاد جهانی و سپس در خصوص کشورهاي منتخب (نظیر روسیه، ترکیه، آلمان، فرانسه، آمریکا و ژاپن) و ایران بررسی نماید. شاخص‌های مورد کنکاش در این گزارش رشد اقتصادی، تورم مصرف‌کننده، تورم مواد غذایی، بیکاری و تجارت خارجی (شامل صادرات و واردات) است. نتایج بررسی‌ها نشان می‌دهد که:

 بر اساس گزارش سازمان جهانی تجارت، حجم تجارت در سال 2020 بین 13 تا 32 درصد کاهش خواهد یافت. این در حالی است که حجم تجارت کالایی جهان در سال 2017 و 2018 به ترتیب 6,10 و 8,9 درصد رشد داشته است. با توجه به شدت و ضعف شیوع بیماری کرونا مقدار تغییر در حجم تجارت جهانی در مناطق مختلف متفاوت بوده است.

 تمام مناطق در سال 2020 به جز آفریقا، خاورمیانه و کشورهاي مستقل مشترك المنافع، از کاهش دو رقمی در صادرات و واردات رنج خواهند برد. این کاهش نسبتاً ناچیز (برآوردی) در صادرات، ناشی از این واقعیت است که کشورهاي این مناطق به شدت به صادرات محصولات انرژیبر متکی هستند که تقاضاي آن با نوسان قیمت ها، کمتر دست خوش تغییر میشود.

 در خصوص واردات نیز مناطق آفریقا، خاورمیانه و کشورهاي مستقل مشترك المنافع بین 10 درصد تا 6,22 درصد افت خواهد داشت.

 در شرایط کنونی، در خصوص ارزیابی تاثیر بیماري کرونا بر رشد اقتصادي کشورها قاطعانه نمیتوان اظهار نظر کرد، لکن همه اقتصاددانان به تاثیرات عمیق این بیماري بر اقتصاد کشورها اذعان دارند. بر اساس پیش بینیها تولید ناخالص داخلی جهان بین 5/0 درصد تا 5,1 درصد افت خواهد کرد و علت عمده آن نیز کاهش تقاضا خواهد بود.

 نتایج بررسی تاثیر بیماري کرونا بر تورم در کشورهاي منتخب نشان میدهد که در دوران کرونا تورم مصرف کننده در تمامی آنها به دلیل افت تقاضای کل اقتصاد و تاثیر سایر متغیرها (نظیر کاهش قیمت نفت در بازار جهانی) با کاهش مواجه شده است. در مقابل تورم مواد غذایی در تمامی کشورهای مورد بررسی به دلیل افزایش تقاضاي براي آنها جهت تقویت قوای جسمانی به منظور مقابله با بیماری کرونا افزایش یافته است.